برای از بین بردن فشردگی خاک در عمق بیشتر از 30 سانتیمتر یا لایهای که به خاطر شخم زدن مداوم در طولانی مدت در یک عمق ثابت مانده، از دستگاهی به نام زیر شکن یا سابسویلر استفاده میکنند. سابسویلر (زیر شکن) در واقع نوعی گاوآهن قلمی بوده که در ابعاد بزرگتر و شاخههایی ثابت ساخته شده که برای شخم زدن خاک در عمقهای 50 تا 90 سانتیمتری کاربرد دارد.
زیر شکن معمولا برای شکستن لایههای غیر قابل نفوذ خاک که دسترسی سایر ادوات کشاورزی به آنها غیرممکن است، استفاده میشوند. علاوه بر این شخم زدن زمین با سابسویلر باعث نفوذ بهتر آب در خاک و همینطور نفوذ بیشتر ریشه گیاه خواهدشد. اما این تنها کاربرد زیر شکن نیست؛ چراکه با اضافه کردن وسایل جانبی دیگر به سابسویلر، میتوان از آن برای زهکشی و کابل گذاری هم استفاده کرد.
توجه داشته باشید که شخم زدن زمین به وسیله سابسویلر بطور متناوب و هرساله توصیه نمیشود. به این دلیل که هزینه عملیات خاک ورزی و زمان انجام آن افزایش پیدا کرده و از طرفی زیر و رو کردن خاک باعث بهم زدن ساختمان خاکهای زیر زمینی و اختلال در وضعیت ذخیره سازی آب در خاک شود. ضمن اینکه خاک نامناسب را نیز با لایههای تحت الارضی مخلوط میکند.
با ورود زیر شکنها به بازار، استفاده بسیاری از روشها کنار گذاشته شد. با خرید سابسویلر (زیر شکن) میتوانید آن را به پشت تراکتور وصل کنید. زیرشکن این قابلیت را دارد که تا عمق 60 سانتیمتری خاک نفوذ کرده، آن را شخم زده و لایههای سفت و غیر قابل استفاده آن را در هم بشکند. دلیل دیگری که باخرید سابسویلر این وسیله را جایگزین روشهای قدیمی کردند، صرفه جویی در مصرف آب است. دیگر کاربردهای زیر شکن عبارتند از:
• شکست لایههای محکم و سله بسته خاک
• امکان فراهم دسترسی ریشه به عمق بیشتر
• قابلیت نفوذ آب به عمق و ریشه محصول کشاورزی
• جلوگیری نسبی از تبخیر آب روی سطح
• امکان دسترسی ریشه و گیاه به مواد مغذی خاک در عمق
• از بین بردن ریشه علف های هرز
• ایجاد و افزایش تهویه خاک
• رشد ریز جانداران و میکروارگانیسم های مفید خاک
زیر شکنهای موجود در بازار به شکل سواره و با توجه به عمق نفوذ و طراحی ساخته شده و به بازار عرضه میشوند. زیرشکنهای عمیق کار معمولا تا عمق 90 سانتی متری نفوذ میکنند. مدل دیگری از زیرشکنها هستند که برای سهولت در نفوذ و پیشروی در خاک، از مکانیزمهای مرتعش کننده که از طرف محور تواندهی تامین میشوند، به دستگاه متصل خواهند شد. اجزای ساختمانی سابسویلرها نیز متفاوت هستند.
شاخههای زیر شکن در سه نوع L شکل، C شکل و L مورب ساخته میشوند. هر شاخه دارای اجزایی مانند ساقه، کفش و ناخن تشکیل شده است. در بعضی از مدلهای زیرشکن، قطعهای قابل تعویض به نام پیشانی در قسمت جلویی ساقه وجود دارد که مقاومت کششی دستگاه را کاهش داده و باعث افزایش عمر دستگاه می شود. دیگر جز ساختمانی زیرشکن، شاسی آن است. شاسی اغلب به شکل میل افزار و در دو نوع I و V شکل ساخته میشود.